Betonarme Kolon Kiriş Birleşim Bölgelerinin Davranışı
Birleşim Geometrisinin Önemi
Yapıların sünek olması için, kolonların kirişlerden daha güçlü olması gerekir. Güçlü kolon zayıf kiriş prensibinin sağlanması için de kolon genişliğinin kiriş genişliğine eşit veya daha büyük olması gerekir. Genellikle kirişlerin kolonlardan önce taşıma kapasitesine ulaşması istenir.
Beton Dayanımının Önemi
Beton dayanımı birleşimin göçme mekanizmasını, sünekliğini ve dayanımını etkiler. Eğer kolon ve kirişler aynı beton sınıfından imal edilmişlerse veya kolon beton sınıfı kiriş beton sınıfından daha yüksek ise birleşimin moment taşıma kapasitesi artar.
Aynı beton sınıfından imal edilmiş kolon ve kirişler, diğer tüm olası kombinasyonlara kıyasla, daha fazla dönme kapasitesine sahiptir.
Kiriş beton sınıfı kolonlardan yüksek olduğu zaman, birleşimin davranışı farklı eksenel yük seviyelerinde tutarlı bir davranış göstermez.
Burada şu husus unutulmamalıdır; yüksek beton sınıfı, düşük sünek davranışa neden olur. Bu önemlidir çünkü artan süneklik, büyük deformasyonlar altında birleşimin performansını artırır.
Donatıların önemi
Birleşimlerdeki karmaşık gerilme dağılımı nedeniyle, sünekliği ve dayanımı, basınç ve çekme donatısı alanına ve enine donatı miktarına bağlı olması beklenebilir. Çekme donatısı miktarının artması kirişin nihai dayanımını da artırır.
Yüklerin Etkisi
Kolon kiriş birleşiminin davranışını etkileyen faktörlerden birisi de birleşime etkiyen yüklerdir. Yüklerin büyüklüğü kadar tipi de dayanımı, dönme kapasitesini, göçme mekanizmasını etkiler. Özellikle kolon üzerindeki eksenel yük, birleşim davranışı üzerinde baskın bir rol oynar.
Birleşimin Göçme Mekanizması
Birleşimin, üzerine gelen yükleri taşıyabilecek şekilde, tasarlaanbilmesi için birleşimdeki gerilmelerin ve göçme mekanizmasının bilinmesi gerekir. Deprem bölgelerinde genellikle güçlü kolon zayıf kiriş prensibine göre yapılar tasarlanır. Bu arzu edilir, çünkü inelastik hareketler kirişteki plastik mafsallarda meydana gelir. Aynı zamanda yumuşak kat düzensizliğine neden olabilecekkolonların mafsallaşmasından kaçınılmış olunur. Birleşimlerin göçmesi aşağıdaki yollardan biri ile meydana gelebilir.
- Kolon kiriş birleşimine yakın kiriş kesitinde plastik mafsal oluşumu.
- Birleşim çekirdeğine yakın kolon kesitinde plastik mafsal oluşumu.
- Birleşim bölgesinde diyagonal çatlakların oluşumu.